Оё шумо ончи Мухтор дар хусуси Хувлӣ анҷом додро таъйид мекунед? Оё рафтори Мухтор бо дигар ширкат кунандагон дар воқеъаи Карбалоро адолат медонед?

Гуфта шудааст ки Мухтор ибни Абӣ Убайдаи Сақафӣ (д.67қ), даст ва пойи Хувлӣ ибни Язиди Асбаҳӣ (д.66қ) аз қотилони Ҳусейн ибни Алӣ алайҳимо саломро бурид ва ҷасадашро сӯзонд; Ҳамчунонки бархӣ дигар аз ҷанг кунандагон бо аҳли байти Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам дар Карбалоро бо шеваҳойи мушобеҳ кушт. Ин дар ҳоле аст ки куштани қотили золим дар Ислом, аз як сӯ бидуни ҳукми қозии одил ва изни валии мақтул ҷойиз нест ва аз сӯӣ дигар наметавонад бо азобӣ шадид ё буридани аъзои бадани ӯ бошад; Чунонки Худованд дар китоби худ фармудааст: ﴿وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۗ وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ ۖ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُورًا﴾[1]; «Ва нафсе ки Худованд мӯҳтарам доштаастро ҷуз ба ҳақ накушед ва ҳар кас мазлум кушта шуд барои валии ӯ султае қарор додаем, пас дар куштан зиёдаравӣ накунд ки ӯ мавриди ҳимоят аст». Аз ин рӯ, амирул мӯминин Алӣ ибни Абӣ Толиб алайҳи салом дар бораи қотили худ фармуд: «أَلَا لَا تَقْتُلُنَّ بِي إِلَّا قَاتِلِي انْظُرُوا إِذَا أَنَا مِتُّ مِنْ ضَرْبَتِهِ هَذِهِ فَاضْرِبُوهُ ضَرْبَةً بِضَرْبَةٍ ولَا تُمَثِّلُوا بِالرَّجُلِ فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ يَقُولُ: إِيَّاكُمْ والْمُثْلَةَ ولَوْ بِالْكَلْبِ الْعَقُورِ»[2]; «Дар изои ман қотиламро накушед, бингаред агар ман бо ин зарбати ӯ мурдам, пас ӯро як зарбат бизанед ва ӯро муслаҳ накунед; Зеро ман аз Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам шунидам ки мефармуд: Аз мусла кардан бипарҳезед агарчи бо саги ҳор бошад».

Бо ин ҳол, ҳақ он аст ки куштани муҳорибон ва ифсод кунандагон дар замин, ҳаргоҳ мубтанӣ бар ҳукми халифаи Худованд дар замин ва пеш аз тавбаи онон бошад, метавонад бо азобӣ шадид ё буридани даст ва пойи онон бошад; Чунонки Худованд дар китоби худ фармудааст: ﴿إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ۚ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا ۖ وَلَهُمْ فِي الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ ۝ إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَقْدِرُوا عَلَيْهِمْ ۖ فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ﴾[3]; «Ҳароина ҷазои касоне ки бо Худованд ва Паёмбараш ситеза меҷӯянд ва дар замин ба фасод мекӯшанд ҷуз ин нест ки ба сахтӣ кушта шаванд ё ба салиб кашида шаванд ё дастҳо ва поҳошон аз хилофи ҳам бурида шавад ё аз замин ронда шаванд, ин барояшон як расвойи дар дунёст ва барояшон дар охират азобӣ азим аст, магар касоне ки пеш аз даст ёфтанатон бар онон тавба кунанд, пас бидонед ки Худованд омӯрзандаи меҳрубон аст». Бинобарин, куштани касоне ки дар Карбало ба ҷанг бо Ҳусейн ибни Алӣ алайҳимо салом ва ифсод дар замин пардохтанд ва сипас тавба накарданд, ҳаргоҳ мубтанӣ бар ҳукми фарзанди он ҳазрат Алӣ ибни Ҳусейн алайҳимо салом буда бошад, метавонистааст бо азобӣ шадид ё кашидани онон бар салиб ё буридани дастҳо ва поҳошон аз хилофи ҳам буда бошад; Чунонки Муҳаммад ибни Иброҳими шерозӣ моро хабар дод, гуфт:

«قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: إِنَّهُمْ یَقُولُونَ لَیْسَ الرَّجْمُ فِي كِتابِ اللّهِ! قالَ: كَذَبُوا! أَما یَقْرَأُونَ قَوْلَهُ تَعَالَى: ﴿إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا﴾؟! قُلْتُ: بَلَى، قالَ: إِنَّ رَجْمَهُمْ مِنَ التَّقْتِیلِ وَ تَحْرِیقَهُمْ بِالنَّارِ مِنَ التَّقْتِیلِ وَ هَدْمَ الْجِدارِ عَلَیْهِمْ مِنَ التَّقْتِیلِ وَ قَذْفَهُمْ مِنَ الْجَبَلِ مِنَ التَّقْتِیلِ وَ قَدْ بَعَثَ رَسُولُ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ فِي آثارِهِمْ فَأَخَذَهُمْ وَ قَطَعَ أَیْدِیَهُمْ وَ أَرْجُلَهُمْ مِنْ خِلافٍ وَ سَمَلَ أَعْیُنَهُمْ ثُمَّ تَرَكَهُمْ فِي الْحَرَّةِ یَقْضِمُونَ الْحَجَرَ حَتّی یَهْلِكُوا»[4]; «Ба ҳазрати Мансур гуфтам: Онҳо мегӯянд ки раҷм дар китоби Худованд нест! Фармуд: Дурӯғ мегӯянд! Оё сухани Худованди баландмартабаро намехонанд ки фармудааст: <Ҷазои касоне ки бо Худованд ва Паёмбараш ситеза меҷӯянд ва дар замин ба фасод мекӯшанд ҷуз ин нест ки ба сахтӣ кушта шаванд>[5]?! Гуфтам: Оре, фармуд: Ҳароина раҷм кардани онон, куштани (онон) ба сахтӣ аст ва сӯзондани онон бо оташ, куштани (онон) ба сахтӣ аст ва вайрон кардани девор бар рӯйи онон, куштани (онон) ба сахтӣ аст ва парт кардани онон аз кӯҳ, куштани (онон) ба сахтӣ аст ва ҳароина Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам дар пайи онон фиристод, пас ононро гирифт ва дастҳо ва поҳошонро аз хилофи якдигар бурид ва чашмҳошонро даровард, сипас ононро дар офтоб раҳо кард ки сангҳоро биҷаванд то инки ҳалок шаванд».

Ҳамчунонки ривоят шудааст Ҳасан ибни Алӣ алайҳимо салом ҷасади ибни Мӯлҷамро пас аз куштанаш бо як зарбат, оташ зад[6]. Бо ин васф, кори Мухтор танҳо дар сурате қобили тавҷиҳ аст ки бо ҳукми Алӣ ибни Ҳусейн алайҳимо салом буда бошад, дар ҳоле ки ба назар мерасад бо ҳукми он ҳазрат набуда, бал бо ҳукми амуйи он ҳазрат Муҳаммад ибни Ҳанафия буда ки бисёр бештар аз он ҳазрат мавриди таваҷҷуҳ ва руҷӯъи Мухтор будааст, ҳар чанд ҳукми Муҳаммад ибни Ҳанафия низ собит нест ва сухани расида аз ӯ дар ин бора бисёр куллӣ ва муҷмал аст[7] ва бо ин васф, метавон гуфт ки кори Мухтор дар маҷмӯъ худсарона ва ношӣ аз эҳсосоти мазҳабӣ ё ангезаҳои сиёсӣ буда, ҳар чанд табиъатан марги душманони аҳли байт боъиси хушҳолии онон ва хашми вобастагон ба банӣ Умайя шудааст. Оре, корҳойе монанди вайрон кардани хонаҳои муҳорибин ва муфсидин бар сари хонаводаҳошон низ ба ӯ нисбат дода шуда[8] ки агар собит бошад, мутлақан ваҷҳе надоштааст; Зеро дар Ислом касе гуноҳи дигариро бар дӯш намегирад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى﴾[9] ва ин қатъи назар аз ақойиди ӯст ки мутаноқиз ва омезае аз ҳақ ва ботил буда; Ҳамчунонки байъат ва таъовуни ӯ бо Абдуллоҳ ибни Зубайр (д.73қ) дар тазодди ошкор бо мабнойи Ислом ва манҳаҷҷи аҳли байт қарор доштааст.